ემანუელ მაკრონი: ნატო კვდება!

საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა მეგობარი ევროპული ქვეყნები გააფრთხილა, რომ ნატო კვდება აშშ-ის არაპროგნოზირებადობის გამო, რაც პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის მმართველობის დროს შეიმჩნევა.

მაკრონმა საკუთარი ეჭვები გამოთქვა ნატოს მე-5 მუხლის შესახებ, რომელიც კოლექტიურ თავდაცვას ითვალისწინებს, რომელიმე წევრ ქვეყანაზე თავსდასხმის შემთხვევაში. ეს ჩრდილოეთატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაციის ერთგვარი კვაკუთხედია მისი დაარსების მომენტიდან, 1949 წლიდან.

ნატოს ისტორიის განმავლობაში მე-5 მუხლი მხოლოდ ერთხელ ამოქმედდა, როდესაც ნატოს ჯარები აშშ-ის დირიჟორობით ავღანეთში შეიჭრნენ ამერიკის შეერთებულ შტატებში აფეთქებული ცათამბრჯენების გამო, რაც ქვეყანაზე თავდასხმად იქნა მიჩნეული. თუმცა ეს უფრო ”საბაბად” შეგვიძლია ჩავთვალოთ, ვიდრე რეალურ მიზეზად, რამდენადაც აშშ-ში 11 სექტემბრის ტერაქტის ორგანიზებაში ბევრი სხვადასხვა ევროპული ქვეყნის მოქალაქე იყო გარეული. აშშ-ის ავღანეთში საკუთარ ინტერესები ამოძრავებდა პირველ რიგში და ნატოს მე-5 მუხლი მხოლოდ და მხოლოდ ერთგვარი ”ფარი” იყო ამ ავანტიურაში.

2019 წლის 7 ნოემბერს The Economist-ისთვის მიცემულ სკანდალურ ინტერვიუში საფრანგეთის პრეზიდენტმა განაცხადა: ”ის, რასაც ამჟამად განვიცდით ეს არის ნატოს ტვინის სიკვდილი”.

მაკრონმა ასევე დასძინა, რომ ვაშინგტონის მიერ ”ზურგის შექცევა” შეინიშნება, რაც მაგალითად ამისწინათ ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთ სირიიდან ჯარების მოულოდნელი გაყვანის დროს გამოჩნდა. მისი სიტყვებით ეს გადაწყვეტილება აშშ-მ მოკავშირეებთან ყოველგვარი კონსულტანციის გარეშე მიიღო.

ეს პრინციპში ისედაც ყველამ კარგად იცის, რომ ნატო პირველ რიგში აშშ-ის საგარეო პოლიტიკის ინსტრუმენტია და ნატოს გადაწყვეტილებები აშშ-ის მიზნების პირდაპირპროპორციულია. უბრალოდ დასავლეთს ქვეყნის ლიდერები ამას საჯაროდ იშვიათად აღიარებ ხოლმე.

ისტორიულად საფრანგეთს და ნატოს ურთერთობები ხშირად ეძაბებოდათ.

შეგახსენბთ, რომ საფრანგეთმა 1966 წლის 21 თებერვლას ერთხელ უკვა დატოვა ნატოს რიგები.

ასე მაგალითად შარლ დე გოლმა “ცხოვრების ბოლო მნიშვნელოვანი ბრძოლა” უწოდა საფრანგეთის ნატოდან გამოსვლას 1966 წელს. შეგახსენებთ რომ საფრანგეთმა სამხედრო ალიანსი შარლ დე გოლის პრეზიდენტობისას დატოვა, იმის მიუხედავად რომ ის ნატოს ერთ-ერთი დამფუძნებელი ქვეყანა იყო.

ფრანგი გენერალი ყველაზე მაღლა საფრანგეთის სუვერენიტეტს აყენებდა. ეს იყო ვიეტნამში ომის წლები – როდესაც ამერიკუელი თვითმფრინავები ინდოჩინეთის დასაბომბად საფრანგეთში არსებული ბაზებიდან მიემართებოდნენ საფრანგეთის ხელისუფლების ნებართვის გარეშე. დე გოლი ღირსეულად მოიქცა და ამერიკელების ბაზები საფრანგეთში დახურა. ნატო იძულებული გახდა საკუთარი სათაო ოფისი პარიზიდან ბრიუსელში გადაეტანა. სიმბოლურია რომ ბევრი წლის შემდეგ, როდესაც ამერიკელები ერაყს ბომბავდნენ ჟაკ შირაკმა ამერიკულ თვითმფრინავებს საფრანგეთის საჰაერო სივრცის გამოყენების საშუალება არ მისცა .

ვნახოთ რით დასრულდება აშშ-ს და საფრანგეთს შორის ამჟამინდელი დაძაბულობა.

ევროკავშირის ჩამოყალიბების გეგმა ნაცისტურ გერმანიაში შეიქმნა

დღევანდელ დღეს ევროკავშირი დემოკრატიის, ლიბერალიზმის და ადამიანის უფლებების დაცვის სტანდარტად არის მიჩნეული. იმის მიუხედავად რომ ლიბერალიზმთან მიმართებაში ევროკავშირში ყველაფერი წესრიგშია, ზედმეტი არ იქნება თუ ვიტყვით რომ ევროკავშირი ლიბერალიზმის ერთგვარ სიჭარბესაც კი განიცდის, ცხადია რომ ამავდროულად არსებობს დემოკრატიის ნაკლებობა. ევროკავშირში გადაწყვეტილებების მიღების სტრუქტურა საკმაოდ რთულია და არ არსებობს მექანიზმი, რომლის თანახმადაც ევროკავშირის წამყვანი ლიდერები ანგარიშვალდებულნი არიან წევრ ქვეყნებთან მიმართებაში.

ევროკავშირის ერთადერთი დემოკრატიული ინსტიტუტი ევროპარლამენტია, რომელსაც ძირითადად საკონსულტაციო სტატუსი გააჩნია და ვერ ასრულებს საკანონმდებლო ორგანოს რეალურ ფუნქციებს.

ფაქტიურად ევროკავშირში ძალაუფლება ადამიანების ვიწრო წრეშია კონცეტრირებული.

Brexit-ის დროს ბრიტანულმა მედია საშუალებებმა და პოლიტიკოსებმა ფარდა ახადეს ევროკავშირის წარსულს, კერძოდ კი იმას თუ როგორ იქმნებოდა ის «ამერიკული ცენტრალური საზვერვო სააგენტოს» (CIA) კოორდინირებით. მაგრამ «ცენტრალურ საზვერვო სააგენტოს» (CIA) ევროკავშირი ნულიდან არ შეუქმნია. ყველაზე დიდი წვლილი ევროკავშირის შექმნაში გერმანელმა ნაცისტებმა შეიტანეს.

აღნიშნული საკითხის გარშემო თვითონ ევროპარლამენტშიც მიმდინარეობდა აქტიური დისკუსიები, რაც რა თქმა არცერთ ქართულ მედია საშუალებას არ გაუშუქებია.

მაგალითად ევროპარლამენტის ბრიტანელი წევრის მტკიცებით ევროკავშირის შექმნის გეგმა ნაცისტებს ეკუთვნით ათწლეულებით იმაზე ადრე, ვიდრე რეალურად ევროკავშირი ჩამოყელიბდებოდა. 

ჯერარდ ბატენმა ამგვარად დაუჭირი მხარი დიდი ბრიტანეთის ყოფილ საგარეო საქმეთა მინისტრს ბორის ჯონსონს, რომელმაც თავის დროზე ევროკავშირის მიზნები ადოლფ ჰიტლერის მიზნებს შეადარა. მსგავსმა შედარებამ ევროცენტრისტების აღშფოთება გამოიწვია, თუმცა ინტერნეტში უამრავი პუბლიკაციაა ხელმისაწვდომი, სადაც ევროკავშირის ნაცისტურ ფესვებზეა საუბარი. ეს შეთქმულების თეორიას სულაც არ წააგავს და სხვადასხვა რეალურ ფაქტზებზეა დაფუძნებული.

აღნიშნულ ბმულზე შეგიძლიათ იხილოთ ერთ-ერთი პუბლიკაცია ამ თემაზე (http://katehon.com/article/nazi-roots-european-union – ევროკავშირის ნაცისტური ფესვები)

მაგალითსთვის ევროკომისიის პირველი პრეზიდენტი, ვოლტერ ჰალშტეინი სხვადასხვა ნაცისტური ორგანიზაციების აქტიური წევრი და ჰიტლერის არმიის მსახური იყო. 1942 წელს, მაშინ როდესაც გერმანელებს ჯერ კიდევ ეგონოთ რომ გაიმარჯვებდნენ II მსოფლიო ომში, მათ მოამზადეს სპეციალური დოკუმენტი სახელწოდებით Europaische Wirtschafts Gemeinschaft, რაც ითარგმნება როგორც ევროპული ეკონომიკური კავშირი.

აღნიშნული რეპორტი სხვადასხვა ბანკირების და მეცნიერების მიერ იყო შედგენილი, სადაც გადმოცემული იყო ის გეგმა თუ როგორ შეძლებდნენ გერმანელები სხვადასხვა დაპყრობილი ქვეყნების მართვას გამარჯვების შემდეგ. რეპორტის შედგენას ხელმძღავნელობდა მესამე რაიხის ეკონომიკის მინისტრი და რაიხსბანკის პრეზიდენტი, ვოლტერ ფანკი.

ზემოთხსენებული დოკუმენტი შეიცავდა სხვადასხვა განყოფილებებს სოფლის მეოურნეობის, ვაჭრობის, ტრანსპორტის, ეკონომიკური ხელშეკრულებების და ვალუტის შესახებ. ამ რეპორტში შემოთავაზებული იყო ევროპული ვალუტების და სავალუტო სისტემის ჰარმონიზაცია. 

1942 წელს ნაცისტურ გერმანიაში შემუშავებული «ევროპული ეკონომიკური კავშირის» ძირითადი გეგმა ძალიან წააგავდა რომის ხელშეკრულებას, სადაც 1957 წელს ხელი მოეწერა ევროპის ეკონომიკური გაერთიანების ხელშეკრულებას. 

ის, რაც 1957 წელს შეიქმნა «ევროპის ეკონომიკური გაერთიანების» სახელწოდებით იმ ხალხის მიერ იყო პროექტირებული, რომლებიც ევროპის მართვის სადვეებთან იქნებოდნენ II მსოფლიო ომში გერმანიის გამარჯვების შემთხვევაში.

ბორის ჯონსონი

ასე მაგალითად, დიდი ბრიტანეთის ყოფილმა საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ბორის ჯონსონმა გაზეთ Sunday Telegraph-ის განუცხადა რომ ევროკავშირი არის გაერთიანებული ევროპის რომაული იმპერიის აღდგენის მცდელობა. მისი სიტყვებით ნაპოლეონმა, ჰიტლერმა და სხვადასხვა ლიდერებმა ამის გაკეთება სცადეს, მაგრამ ეს ყოველთვის ტრაგიკულად მთავრდებოდა.

2014 წელს დენიელ ბედოუსის და ფავიო ჩიპოლინის ავტორობით გამოიცა წიგნი ევროკავშირის ნაცისტური საფუძვლების შესახებ. გთავაზობთ ფრანგმენტს ამ ნაშრომიდან: 

“ვის ჭირდება ევროკავშირი? ვინ ხეირობს მისი არსებობით ყველაზე მეტად? რა თქმა უნდა – გერმანია. შემთხვევითი არაა რომ მაშინ როდესაც ევოკავშირი ღარიბდება, გერმანია მდიდრდება. ეს იმის საფუძველს გვაძლევს რომ ვიფიქროთ თითქოს გერმანელებმა კი არ წააგეს II მსოფლიო ომი, არამედ პირიქით მოიგეს. ისინი ვინც მხარს უჭერენ და იცავენ ევროკავშირს, იცავენ ნაცისტურ მემკვიდრეობას”

წიგნის ბოლო ნაწილს ეწოდება “73 things you ought to know about the EU (Facts the BBC forgot to tell you)”- “73 რამ, რაც ევროკავშირზე უნდა იცოდეთ (BBC-ის დაავიწყდა თქვენთვის მოეყოლა)

ავტორების მტკიცებით “ევროკავშირს სურს DIY არაკანონიერი გახდეს. (DIY ინგლისური აბრევიატურაა – Do It Yourself – შენით გააკეთე) “, “ევროკავშირის კანონმდებლობა ღორების მფლობელებს აიძულებს მათ გასასეირნებლად ლიცენზია შეიძინონ” ასევე “ევროკავშირს სურს იმ მუსიკის კონტროლირება, რასაც თქვენ უსმენთ”

ასევე აღნიშნულია რომ “ევროკავშირმა ჩვენ გვაიძულა ისეთი ნათურების გამოყენება, რომლებიც ბევრად უფრო სახიფათო და ძვირია ძველ ნათურებთან შედარებით”.

ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ თვით გერმანელმა ისტორიკოსებმა არაერთი დოკუმენტი გამოიტანეს სააშკარაოზე, სადაც ნაცისტების მიერ ევროპული ინტეგრაციის გეგმებზეა საუბარი. ასე მაგალითად 1972 წელს გერჰარდ ჰაასის და ვოლფგან შუმანის მიერ აღმოსავლეთ გერმანიაში გამოქვეყნდა დოკუმენტების კრებული სახელად [The Anatomy of Aggression: New documents concerning the military goals of German imperialism during the Second World War] “აგრესიის ანატომია: ახალი დოკუმენტები, რომელიც გერმანული იმპერიალიზმის სამხედრო გეგმებს ეხება მეორე მსოფლიო ომის დროს”. აღნიშნულ წიგნში წარმოდგენილია მტკიცებულებები ნაცისტური გერმანიის ხელმძვანელობით ევროპული ფინანსური კაპიტალის მეშვეობით ეკონომიკურ ინტეგრაციაზე.

ისტორიკოსების მტკიცებით ისეთი ლინგვისტური კონსტრუქციები, როგორიცაა «ევროკავშირი», «ევროპული კონფედერაცია», «ევროპული ეკონომიკური გაერთიანება» მესამე რაიხის სახელმწიფო პოლიტიკის ოფიციალურ ელემენტებად იყო გამოცხადებული.

რა თქმა უნდა ევროპის უნიფიკაციის გეგმები II მსოფლიო ომამდეც არსებობდა და ნაცისტებს არაფერი ახალი არ გამოუგონებიათ. მაგრამ მათმა ორგანიზაციულმა ძალისხმევამ და პროპაგანდისტულმა აქტიურობამ ხორცი შეასხა იმ იდეას, რომ გაერთიენებული ევროპა სულაც არაა მითი, არამედ სავსებით რეალიზებადი პოლიტიკური და ეკონომიკურ პროექტი. ნაცისტების ნამუშევარმა საფუძველი ჩაუყარა ევროპული ინტეგრაციის ლიბერალურ ვერსიას, ისევე როგორც “ყოფილი ნაცისტები” “ევროპულის იდეის” აქტიური მხადამჭერების როლში მოგვევლინენ. იმ ცნმობილმა გერმანელმა მეწარმეებმა, რომელთაც ხელისუფლებაში მოიყავნეს ნაცისტები (ტისენის და კრუპის ოჯახები) მოგვიანებით, 1951 წელს ევროპის ქვანახშირისა და ფოლადის გაერთიანების ინიცირება მოახდინეს.

საერთო ჯამში ევროკავშირის ნაცისტური მემკვიდრეობა შთანთქმული იქნა ლიბერალური ევროკავშირის მიერ, რაც შემდგომში გამოიხატება:

• ეკონომიკურ და პოლიტიკურ სფეროებში არსებულ ჰიპერცენტრალიზმს ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნაციონალური სუვერენიტეტის ჩამოშლასთან მივყვავართ
• მიზნად ისახავს ნაციონალური სახელმწიფო სუვერენიტეტის განადგურებას
• ევროპის უნიფიკაცია საერთო იდეოლოგიური სტანდარტით (ნაცისტური ან ლიბერალური) და ნაციონალური იდეების დაქვემდებარება ამ აბსტრაქტული იდეს გარშემო (იქნება ეს ნაცისტური თუ ლიბერალური)
• ევროპული ინსტიტუტების პრინციპულად არადემოკრატიული ხასიათი, რომლებიც ანგარიშვალდებულნი არიან ევროპული ფინანსური და საწარმოო ელიტების და არა ევროპული ქვეყნების ხალხების მიმართ
• სუსტი პერიფერიული ქვეყნების ექსპლუატაცია (საბერძნეთი და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნები) დასავლეთევროპული განვითარებული ქვეყნების მიერ (გერმანია)
• ანტირუსული გეოპოლიტიკური ორიენტაცია

რატომ არის ბულგარეთი ევროპის ყველაზე უბედური ქვეყანა?

ახალი კვლევის შედეგად ბედნიერების მაჩვენებლით ბულგარეთი ევროპის ქვეყნებს შორის ბოლო ადგილს იკავებს.

http://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/6750366/3-19032015-CP-EN.pdf/bbf302b1-597d-4bf0-96c4-9876e49b5b9d

ბულგარეთი არის ყოფილი კომუნისტური ბანაკის ქვეყანა, რომელიც ევროკავშირს 2007 წელს შეუერთდა. კვლევის შედეგად, რომელიც ჩატარდა მთელს ევროკავშირში ბულგარეთის მოსახლეობის ბედნიერების მაჩვენებელი განისაზღვრება 4.8, მაქსიმალურად შესაძლებელი 10-დან. ეს ყველაფერი იმის გათვალისწინებით, რომ ბოლოს წინა ადგილზე მყოფი პორტუგალიის მაჩვენებელი არის 6.2, რაც ნათლად გვიჩვენებს რამხელა სხვაობაა ამ ორ მაჩვენებელს შორის.

უნდა აღინიშნოს, რომ ყველაზე ბედნიერად ევროკავშირში სკანდინავიელები გრძნობენ თავს და საშუალოდ აღწევენ 8/10 მაჩვენებელს.

ბულგარეთი არა მარტო ბედნიერების, არამედ მშპ-ს მიხედვითაც ევროპის აუტსაიდერთა სიაშია. უმუშევრობის მაჩვენებელი არის 10.8 %. ბულგარეთის მშპ ერთ სულ მოსახლეზე 2013 წლის მაჩვენებლით არის ევროპაში ერთ-ერთი ყველაზე დაბალი 7498$. ბულგარეთს ჰქონდა აღმავლობის პერიოდი 2004-2008 წლებში, მაგრამ ევროკავშირმა ვერ დაიცვა ის 2008 წლის კრიზისისგან, რამაც გამოიწვია ასეთივე სწრაფი ცხოვრების დონის ვარდნა.

აღსანიშნავია კიდევ ერთი საინტერესო გარემოება, 2000-იან წლებში ბულგარეთის მშპ-ს ზრდა გამოწვეული იყო არა რეალური ეკონომიკური პროგრესით, არამედ სახელმწიფო აქტივების მასობრივი პრივატიზებით.

მკითხველის ყურადღება გვინდა რამდენიმე მომენტზე გავამახვილოთ:

• დღესდღეობით ბულგარეთში უმუშევრობის მაჩვენებელი უფრო მაღალია, ვიდრე იქამდე სანამ ქვეყანა ევროკავშირის წევრი გახდებოდა.

• ევროკავშირში გაწევრიანების შემდეგ ბულგარეთში გაიზარდა სიღარიბის ზღვარს მცხოვრები მოსახლეობის რაოდენობა (თუ 2005 წელს მოსახლოების 18.4% ცხოვრობდა სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ,  2014 წელს ეს მაჩვენებელი 22%-მდე გაიზარდა)

  

დიმიტარ ბეჩევი, რომელიც ლონდონის ეკონომიკის სკოლის წამყვანი ექსპერტი აღმოსავლეთ ევროპის მიმართულებით, ამბობს: „ევროკავშირში გაწევრიანებამ არ მოუტანა ბულგარეთს ბედნიერება, ეს უფრო გვესახება, როგორ აუცილებელი ბოროტება, მოლოდინები დიდად აჭარბებდა შედეგებს, სინამდვილეში კი რეალური კრიზისის პირობებში ის იყო განწირული.“

„ბულგარელებს არ მოწონდათ მთავრობა და ევროკავშირში ისინი ხედავდნენ მხარდაჭერას და დახმარებას. ევროკავშირი მართლაც ეხმარება წევრ ქვეყნებს მათი სოციალურ-პოლიტიკური სისტემის ჩამოყალიბებაში და ევროკავშირის სტანდარტებში მოქცევაში, მაგრამ, როდესაც ბულგარეთი აღმოჩნდა ეკონომიკური გამოწვევის წინაში, ევროკავშირმა ფაქტობრივად უღალატა მას. დღეს ბულგარეთში სუფევს ნიჰილიზმი და უნდობლობა ყველაფრის მიმართ. ერთის მხრივ მათ არ სურთ იგივე მთავრობის ხელებში დაბრუნება, მეორე მხრივ არც ევროკავშირი ესახებათ ისეთ მარჩენალად, როგორც დასაწყისში, ისინი სასოწარკვეთილებაში არიან.“

„პოზიტივის გამონათებები საზოგადოებაში ჩანს მხოლოდ ევროსკეპტიკოსთა საპროტესტო გამოსვლების მომენტებში“

„ბულგარეთი ითხოვდა მხოლოდ ხელისუფლების მოქმედებების მეტის გამჭვირვალობას და კანონის უზენაესობას და მიიღო ბრუსელის მიერ ვიწრო ჩარჩოში ჩასმული ნაკარნახევი პოლიტიკა, რომელმაც სასოწარკვეთილებამდე მიიყვანა ქვეყანა.“

„გრძელვადიან პერსპექტივაში შეიძლება განვიხილავდეთ კანონის უზენაესობასაც, გამჭვირვალეობასაც და მეტ დემოკრატიულობასაც, მაგრამ დღეს ფაქტია, რომე ყველაფერი მხოლოდ საპირისპირო მიმართულებით ვითარდება.“

ბულგარელი ელენა გეორგიევა (https://twitter.com/ElleGeorgieva), 33 წლის მუშაობს PR-კონსულტანტად გაერთიანებულ სამეფოში და ამბობს რომ მიგრაციულმა პროცესებმა და გაყოფილმა ოჯახებმა განაპირობეს ასეთი სავალალო შედეგი ქვეყანაში.

„როდესაც ბულგარეთში დამარცხდა კომუნისტური რეჟიმი, უფულობა და შიმშილი გახდა ბულგარელების განაჩენი. ბულგარელები ჩვეულებრივი ადამიანები არიან, ისინი არ ისწრაფვიან დიდი დოვლათის დაგროვებისკენ და არ ხარჯავენ დიდ თანხებს წამიერ სიამოვნებაზე, ფეშენებელურ რესტორნებში, ან კუნძულებზე დასასვენებლად. მათთვის საკმარისია ჰქონდეთ იმდენი, რომ საშუალო, ნორმალური ცხოვრებით იცხოვრონ. დღეს ადამიანები იქ შიშობენ სამუშაო ადგილის დაკარგვას, რადგან ახალი სამუშაოს პოვნა თითქმის წარმოუდგენელია და ეს სამუშაო ძლივს ჰყოფნით ხოლმე, რომ გადაიხადონ გადასახადები და საკვები იყიდონ. ხოლო პენსიონერები ხშირად დგებიან არჩევნის წინაშე,  წამლები იყიდონ თუ კომუნალური გადასახადები გადაიხადონ, რაც ხშირად მათ გაზის, ან შუქის მიწოდების გარეშე ტოვებს.“

ივაილო დიტჩევი (http://www.quotes.euronews.com/people/ivailo-ditchev-wWLrXL5J), ბულგარელი მკვლევარი, მეცნიერი, სოფიის უნივერსიტეტიდან შემდეგნაირად ეხმაურება ამ კვლევას:

„ყველას უნდა ესმოდეს, რომ ასეთი მაჩვენებელი ჩვენ ქვეყანაში არ არის რაიმე ფაქტის, ან მოვლენის შედეგი, ეს არ არის დებულება, ეს არის პროცესი. ჩვენ არ ვართ ბედნიერები, იმიტომ რომ არ ვვითარდებით, ეს იგივეა, რაც ორბორბლიან ველოსიპედზე ჯდომა, ბორბლები თუ არ ტრიალებს და ის თუ არ მოძრაობს შენ დაეცემი. ჩვენ გვსურს წინ ვმოძრაობდეთ, გვერდი ავუაროთ დაბრკოლებებს, დავსახოთ მიზნები და შევქნათ გეგმები. დღეს ეს არ ხდება.“

„ჩვენ არ გვაქვს მკაფიოდ ჩამოყალიბებული მთავრობა, შეიძლება ეს თაობათა ცვლის პროცესის ბრალიც არის, მაგრამ ფაქტია, რომ ქვეყანამ არ იცის რა კურსი უკავია მას.“

„მეორე ფაქტორი არის საერთოდ ბედნიერების განსაზღვრა: ბედნიერება მოდის მაშინ, როდესაც შენ რაღაც უფრო დიდის ნაწილი ხარ. ისეთი საზოგადოების ნაწილი, სადაც შენ გაფასებენ. შეიძლება ზუსტად წევრი ქვეყნების არათანაბარი დაფასება განსაზღვრავს ამ ქვეყნების მოსახლეობის ბედნიერებას.