დღესდღეობით მეინსტრიმული მედიის დამსახურებით და აშშ-ის არასამთავრობო და ფედერალური სააგენტოების წყალობით ხდება იმ აზრის ტირაჟირება, რომ აშშ დემოკრატიის მხარესაა და ცდილობს არადემოკრატიული მმართველების, სხვადასხვა ქვეყნების დიქტატორების ჩამოშორებას ხელისუფლებიდან, რათა დემოკრატიული ფასეულობების და თავისუფლების გავრცელებას შეუწყოს ხელი მთელს მსოფლიოში.
თუმცა ისტორია სრულიად სხვა რამეს მოგვითხრობს. ცივი ომის დროს ამერიკელები და მათი პარტნიორები ყველა მეთოდს იყნებდნენ, მათ შორის საერთაშორისო სამართლის ნორმების დარღვევით, დანაშაულების და ადამიანების კონსტიტუციური უფლებების შელახვის წყალობით, რათა კომუნისტური და სოციალისტური იდეების და მთავრობების წინსვლა გლობალურად ჩაეხშოთ.
ამერიკული ცენტრალური სადაზვერვოს სააგენტო (CIA) სხვადასხვა ქვეყნებში სახელმწიფო გადატრიალებების ორგანიზებასაც კი არ ერიდებოდა, მათთვის სასურველი და მათ მიერ მართვადი პოლიტიკოსების ხელისუფლებაში მოსასვლელად. ხშირად მათ მიერ მხადაჭერილი დიქტატორები ათასობით და ასიათასობით უდანაშაულო ადამიანს კლავდნენ, მაგრამ მათ ეს დიდათ არ ადარდებდათ.
თუ ვინმე უწყობდა დიქტატორების ხელისუფლებაში მოსვლას და მათი ძალაუფლების გამყარებას XX საუკუნეში, ეს პირველ რიგში ამერიკელები იყვნენ.
ბრაზილია
1960-იან წლებში კუბის რევოლუციის შემდეგ ბრაზილიაში მემარცხენე პარტიების არნახული რაოდენობის ზრდა და პოპულარობა შეიმჩნეოდა. ბრაზილიის პრეზიდენტი ჟოაო გულარტი, რომელიც მდიდარი მიწათმფლობელი იყო, ცდილობდა ცივი ომის დროს ნეიტრალური პოზიცია დაეკავებინა. ქვეყნის შიგნით არსებული პოლიტიკური აზრთა სხვადასხვოაბის დაშოშმინება მან მიწის რეფორმის ფართო პაკეტით გადაწვიტა. ამან ბრაზილიური პოლიტიკური ელიტის უკმაყოფილება გამოიწვია და მათ ამერიკულ ცენტრალურ სადაზვერვო სააგენტოს (CIA-ის) მიმართეს. აშშ-მ არ დააყოვნა და 1964 წელს ჟოაო გულარტის მთავრობა დაამხო და იმ დროისთვის ერთ-ერთი ყველა სასტიკი გადატრიალება მოაწყო.
კასტელო ბრანკო, რომელიც გულარტის მემკვიდრე იყო, ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტოსგან (CIA) იღებდა ფულად სახსრებს და ასევე მათთან იწრთობოდა. 1964 წლის გადატრიალების შემდეგ, მან სამხედრო დიქტატურა დაამყარა ქვეყანაში, ამერიკული მულტინაციონალური კომპანიებისთვის განსაკუთრებული პირობები შექმნა, უხვად დაიწყო კრედიტების მიღება მსოფლიო ბანკისგან და საერთაშორისო სავალუტო ფონდისგან.
ჩილე
ჩილე იყო ერთ-ერთი პირველი ქვეყანა, სადაც ამერიკელებმა ნეოლიბერალიზმის პრინციპიების დანერგვა დაიწყეს საექსპერიმენტო სიტუაციაში. მათ სახელმწიფო გადატრიალება მოაწყვეს კანიონიერად არჩეული სოციალისტი პრეზიდენტი, სალვადორე ალიენდეს წინააღმდეგ. ჩილეს პრეზიდენტი თვითმკვლელობამდე მიიყვანეს და დიქტატორ ავგუსტო პინოჩეტს ჩაუგდეს მთელი პოლიტიკური ძალაუფლება.
სოციალისტი სალვადორ ალიენდეს ყველაზე დიდი რეფორმა, რამაც აშშ-ის განრისხება გამოიწვია, ჩილეური სპილენძის ინდუსტრიის ნაციონალიზაცია იყო. სპილენძი ჩილეს ექსპორტში მთავარი პროდუქტი იყო და XIX საუკუნის შუა პერიოდიდან სპილენძის მოპოვება 2 ამერიკული კომპანიის მიერ კონტროლდებოდა, რომლებიც სხვადასხვა მაღაროებს ფლობდნენ.
სწორედ CIA-ის და ამერიკელების დახმარებით ჩილეში სისხლიანი დიქტატორი ავგუსტო პინოჩეტი მოვიდა ხელისუფლების სათავეში და 16 წლის განმავლობაში მართავდა ქვეყანას.
პარაგვაი
ალფრედო სტროსნერი პარაგვაის პრეზიდენტი 1954-1989 წლებში იყო. ის ამ თანამდებობაზე მას შემდეგ აღმოჩნდა, რაც CIA-ის მიერ მოწყობილ სამხედრო გადატრიალებას ჩაუდგა სათავეში. მისი 35-წლიანი მმართველობა გამოირჩეოდა ამერიკელების მიმართ ლოალურობით და რეპრესიების არნახული მასშტაბით.
ლიბერია
2006 წელს ჰააგის ტრიბუნალმა ლიბერალიის ყოფილი პრეზიდენტს, ჩარლზ ტეილორს 11 ბრალდება წარუდგინა კაცობრიობის წინააღმდეგ ჩადილი დანაშაულებების გამო, რომელთა შორის იყო, მკვლელობები, გაუპატიურებები, სექსუალური მონობა, ბავშვების გამოყენება ჯარისკაცების როლში, მაროდიორობა, ადამიანური ღირსების შელახვა და უამრავი სხვა. ტეოლორის ყოფილმა თანამოსაგრემ, სამხედრო დანაყოფის მეთაურმა, ე.წ სიკვდილის ესკადრონის ხელმძღვანემა, ჯოზეფ მარხაზმა მისცა ინტერვიუ, სადაც განაცხადა, რომ ტეილორი მის ერთგულ ბოევიკებს კანიბალიზმით ასაქმებდა ადამიანების შეშინების მოტივით.
გამოძიების განმავლობაში გამომჟღავნდა სხვა საინტერესო დეტალები ტეოლორის ბიოგრაფიიდან, რომლის თანამხადაც ის აშშ-ის ცენტრალურ სადაზვერვო სააგენტოსთან (CIA-ის) მჭიდროდ თანამშრომლობდა. ერთ-ერთი მოსაზრების თანახმად ტეილორი ამერიკელების მიერ გამოყენებული იქნა, როგორც მათთვის არასასურველი ლიბერიის პრეზიდენტის, სემუელ დოუს გასანეიტრალებლად. ამერიკელების ტეილორთან თანამშრომლობაზე ასევე მოწმობს სპეცსამსახურების საიდუმლო დოკუმენტები, რომლებიც რამდენიმე წლის წინ ფართო მასებისთვის გასაჯაროვდა.
ინდონეზია
1965 წელს არმიის უფროსმა ოფიცერმა, სუჰარტომ სახელმწიფო გადატრიალების მოწყობა სცადა. მან სუკარნოს ადგილი დაიკავა და CIA-ის აქტიური დახმარებით დაიწყო კომუნისტების წინააღმდეგ სასტიკი რეპრესიები, რომლის შედეგადაც ათასობით უდანაშაულო ადამიანი დაიღუპა. 1967 წელს მან ძალაუფლება მთლიანად ჩაიგდო ხელში, ხოლო 1968 წელს პრეზიდენტი გახდა.
ის ყოველ 5 წელიწადში ერთხელ ხელახლად ირჩეოდა პრეზიდენტად, სანამ 1998 წელს იძულებთ არ მოუწია თანამდებობის დატოვება. მას აკრიტიკებდნენ რეპრესიული მმართველობის და ასევე ინდონეზიის შეჭრის გამო აღმოსავლეთ ტიმორში 1975 წელს, რომლის შედეგადაც 100 000-მდე ადამიანი დაიღუპა შიმშილით, ომებით და სხვადასხვა დაავადებებით.
ესპანეთი
ფრანცისკო ფრანკო გახლდათ ესპანელი ნაციონალისტი, გენერალი, რომელიც თავდაუზოგავად იბრძოდა ესპანეთის მთავრობის და მემარცხენე პარტიების წინააღმდეგ. 30-იან წლებში, ტრაგიკულად ცნობილ ესპანეთის სამოქალაქო ომში მან იტალიელი და გერმანელი ნაცისტების დახმარებით გამარჯვება მოიპოვა.
50-იან, 60-იან და 70-იან წლებში ნატოს დიდად გულზე არ ეხატებოდა ფრანკო მისი ავტოკრატიული მართვის სტილიდან გამომდინარე, მაგრამ სამხედრო ბლოკი მაინც თანხმობაში იყო ცნობილ ესპანელ გენერალთან, რადგანაც მას გამორჩეულად ანტიკომუნისტური ხედვა გააჩნდა.
კიდევ ერთი მიზეზი, რატომაც ნატო და განსაკუთრებით CIA მხარს უჭერდა ფრანკოს, იმაში მდგომარეობს რომ ესპანეთი სტრატეგიულ მნიშვნელობას წარმოადგნენდა აშშ-სთვის, რათა პირენეს ნახევარკუნძულზე სამხედრო კონტროლი დაემყარებინა და ხმელთაშუაზღვისპირეთში საბჭოთა კავშირის ნებისმიერი წინსვლა შეეჩერებინა.ა.
კიდევ ერთი მიზეზი, რატომაც ნატო და განსაკუთრებით CIA მხარს უჭერდა ფრანკოს, იმაში მდგომარეობს რომ ესპანეთი სტრატეგიულ მნიშვნელობას წარმოადგნენდა აშშ-სთვის, რათა პირენეს ნახევარკუნძულზე სამხედრო კონტროლი დაემყარებინა და ხმელთაშუაზღვისპირეთში საბჭოთა კავშირის ნებისმიერი წინსვლა შეეჩერებინა.
შედეგად ფრანკომ ამერიკელ ჯარისკაცებს პირენეს ნახევარკუნძულზე შეუზღუდავი თავისუფლება მიანიჭა.
პორტუგალია
ფრანცისკო ფრანკოს მსგავსად პორტუგალიელი დიქტატორი ანტონიუ სალაზარიც ნაციონალისტი პოლიტიკური მოღვაწე იყო. ისიც ანტიკომუნისტური განწყობებით გამოირჩეოდა და კომუნისტების წინააღმდეგ სასტიკ რეპრესიებს აწარმოებდა.
ეს არ არის სრული ჩამონათვალი ამერიკელების მიერ მხარდაჭერილი დიქტატორებისა, ეს მხოლოდ მცირე სიაა. აშშ-ის საგარეო პოლიტიკა ხშირად ეყრდნობოდა და დღესაც არ ერიდება დიქტატორების მხარდაჭერას, თუ ეს მათი ქვეყნის სამხედრო მიზნებთან თანხვედრაშია.
”ის ნაბიჭვარია, მაგრამ ჩვენი ნაბიჭვარი” – ეს ფრთოსანი ფრაზა ამერიკის 32-ე პრეზიდენტ, ფრანკლინ დელანო რუზველტს ეკუთვნის, რომლითაც მან ნიკარაგუის ცნობილი დიქტატორი ანასტასიო სამოსა შეამკო 1939 წელს. ეს ფრაზა საკმაოდ ზუსტად აღწერს აშშ-ის საგარეო პოლიტიკის ორმაგ სტანდარტებს XX საუკუნის განმავლობაში.
Politicano 